Egzamin ósmoklasisty – nie taki diabeł straszny, jak go malują J
Już niebawem maj – miesiąc egzaminów, decyzji i wyborów. Niewątpliwie jest to czas, który wielu osobom spędzi sen z powiek i przyprawi o spory zawrót głowy. Egzamin ósmoklasisty to spore wyzwanie, nie tylko dla uczniów i nauczycieli, ale także dla rodziców.
Postaramy się odpowiedzieć na często nurtujące Was pytanie: Jak się do niego przygotować i przy tym nie zwariować?
Drodzy Uczniowie i Uczennice, poniżej znajdziecie kilka praktycznych wskazówek, porad i ćwiczeń, które pozwolą Wam opanować stres i przygotować się do wyzwania, które jest przed Wami.
Stres towarzyszący Ci przed ważnym wydarzeniem może powodować tzw. pustkę w głowie, problemy z pamięcią i koncentracją uwagi, kłopoty ze snem, zaburzenia odżywiania, rozdrażnienie, nerwowość. Pamiętaj, stres jest w Twojej głowie, tylko od Ciebie zależy, czy doda Ci sił i zmobilizuje Cię do walki, czy całkowicie Tobą zawładnie i Cię pokona.
Co zrobić, aby opanować zdenerwowanie i podejść do egzaminu ze spokojem?
1. Kluczem do sukcesu jest wiedza, którą posiadasz po ośmiu latach nauki w szkole podstawowej – a na pewno ją posiadasz, uwierz w to! Jeśli wiesz, które zagadnienia stanowią dla Ciebie problem – skup się na ich opanowaniu, systematycznie powtarzaj materiał, korzystaj z notatek, proś o pomoc nauczyciela.
2. Pozyskaj jak najwięcej informacji nt. egzaminu. Dowiedz się na czym polega, jak wygląda jego przebieg, na co zwrócić szczególną uwagę, jaki zakres materiału obejmuje, wykonaj próbny egzamin, aby sprawdzić jakich pytań możesz się spodziewać.
3. Poszukaj wśród swoich bliskich osób, które będą dla Ciebie wsparciem. Będą z Tobą w chwilach zwątpienia, wytłumaczą problemowe zagadnienia, pomogą w powtórkach materiału, zadbają o Twój spokój i dobre samopoczucie.
4. Naucz się zarządzać czasem, to ważne zwłaszcza że wiesz, ile trwa egzamin. Rób jak najwięcej testów próbnych i rozwiązuj arkusze egzaminacyjne z ubiegłych lat, w ten sposób dowiesz się, co zajmuje Ci najwięcej czasu, a co idzie jak z płatka.
Co zrobić, gdy na egzaminie dopadnie Cię „pustka w głowie”?
1. Nie denerwuj się! To tylko chwilowy efekt stresu egzaminacyjnego.
2. Jeśli nie możesz przypomnieć sobie odpowiedzi na jakieś pytanie – pomiń je. W trakcie rozwiązywania kolejnych zadań, odpowiedź na to problemowe, może przyjść sama. Twój mózg jest niesamowity – będzie poszukiwał odpowiedzi nawet wtedy, gdy przejdziesz do kolejnych pytań.
3. Postaraj się odprężyć, wykonaj proste ćwiczenia relaksacyjne – zamknij oczy, weź kilka głębokich oddechów, naprzemiennie ściskaj i prostuj palce rąk.
4. Spróbuj obniżyć rangę wydarzenia – pomyśl, że to nie egzamin, ale po prostu sprawdzian.
5. Przed egzaminem przećwicz hasła, które pomogą Ci się uspokoić – „Spokojnie …, Opanuj się …, Dasz radę …, Poradzisz sobie…, Weź się w garść…”
Jak odprężyć się przed egzaminem? – propozycje prostych ćwiczeń.
Ćwiczenie nr 1: Połóż się na plecach z wyprostowanymi nogami. Ręce leżą luźno na brzuchu. Rozpocznij od głębokiego nabrania powietrza przez nos. Powoli wypuszczaj powietrze ustami.
Ćwiczenie nr 2: Leżąc na plecach z rękami wzdłuż tułowia wykonaj głęboki wdech, rozszerz i unieś klatkę piersiową, a następnie obniż przeponę uwypuklając brzuch. Utrzymaj fazę wdechu licząc do trzech. Podczas wydechu rozluźnij brzuch, a potem mięśnie klatki piersiowej.
Ćwiczenie nr 3: W pozycji siedzącej z zamkniętymi oczami i dłońmi na kolanach wykonaj serię dynamicznych oddechów tak, aby wdech i wydech były wykonywane aktywnie. Oddechy zacznij powoli tak, aby znaleźć jednostajny rytm. Wykonaj je seriami od 10-20 oddechów, a następnie zrób przerwę starając się uspokoić oddech i rozluźnić mięśnie oddechowe. Wykonaj 4 serie.
Ćwiczenie nr 4: Stań w lekkim rozkroku. Ręce swobodnie wzdłuż tułowia. Wykonaj głęboki wydech. Następnie podnosząc ramiona w górę wykonujemy głęboki wdech. Opuść wolno ramiona w dół wykonując wydech.
Ćwiczenie nr 5: Stań wyprostowany w lekkim rozkroku, ręce połóż na udach. Oddychaj bardzo głęboko, wciągając przy tym brzuch. Po wypuszczeniu z płuc powietrza wykonaj wdech przez nos z kilkoma krótkimi przerwami. Automatycznie następuje rozszerzenie klatki piersiowej, co powoduje uniesienie ramion. Ćwiczenie powtórz pięć razy, starając się zachować maksymalną koncentrację.
Bardzo ważne jest, aby relaksację przeprowadzać w dobrze przewietrzonym pomieszczeniu, odizolowanym od hałasu. Jednym z dodatkowych atutów będzie podkład muzyczny w tle. Ćwiczenia należy wykonywać wolno, bez napięcia mięśni, rytmicznie. Jednak należy pamiętać by nie dopuścić do przeciążenia układu oddechowego (hiperwentylacja).
Ćwiczenie nr 1: Ugnij rękę w łokciu, unieś kciuk na wysokość oczu. Trzymaj głowę nieruchomo, ale luźno i tylko poruszaj oczami dla śledzenia kciuka. Zakreślaj kciukiem ósemki, równym, płynnym ruchem przynajmniej 3x każdą ręką.
Ćwiczenie nr 2: Relaksacja oczu (zasłanianie)
Usiądź wygodnie przy stole lub na podłodze, oprzyj łokcie o blat stołu lub na kolanach. Zakryj oczy skrzyżowanymi dłońmi w ten sposób, aby nie docierał do nich żaden promień światła. Palce powinny spoczywać na czole, dolna część dłoni oparta na kości policzkowej, krawędzie zaś stykają się bez nacisku z nosem. Dłonie powinny być umieszczone tak, aby oczy mogły swobodnie mrugać. Oddychaj powoli przez nos (wdech – wydech). Poczuj rozszerzanie się mięśni i różnych części ciała (barki, ręce, nogi, uda, stopy, żebra itd.) przy wdechu i kurczenie przy wydechu. Wizualizuj np. że twój dom jest czarny i miasto jest czarne, a potem państwo i kontynent. Możesz sobie wyobrazić rzecz lub miejsce, które wyjątkowo kojarzą ci się z kolorem czarnym. Mogą to być: czarna farba, czarny fortepian, czarne buty, ciemna noc, głęboka studnia itp. Skup się na tym przedmiocie i wyobrażaj sobie jak bardzo jest ciemny. Im czerń przed oczyma będzie większa, tym lepiej twój wzrok będzie zrelaksowany. Oczy mogą być zamknięte lub otwarte w zależności od tego jak jest ci wygodnie. Wykonaj kilka drobnych ruchów oczami góra – dół, prawo – lewo, po okręgu. Powoli otwórz oczy.
Ćwiczenie nr 3: Mruganie
Wykonaj 6-10 szybkich swobodnych mrugnięć, po czym wykonaj kilkusekundowe zasłanianie zamkniętych lekko oczu. Następnie wykonujemy 10-20 mrugnięć i ponowne kilkusekundowe zasłanianie
Obecne w powietrzu tony kurzu osadzają się również na powierzchni naszych oczu, dlatego częste i swobodne mruganie jest niezbędne do oczyszczania i nawilżania powierzchni oczu. Mruganie jest również najprostszą możliwą techniką, która zapewnia chwilowe rozluźnienie wzroku.
Drodzy Rodzice, Wy również bardzo przeżywacie egzamin ósmoklasisty, do którego niebawem przystąpią Wasze dzieci. Denerwujecie i boicie się w takich chwilach, nie mniej niż dziecko. Chociaż dorośli mają mocniejszy, dojrzalszy układ nerwowy i potrafią w dużym stopniu kontrolować swoje reakcje, to lęk rodziców może być zaraźliwy i udzielić się dziecku.
Pamiętajmy, aby nie dolewać oliwy do ognia, nie straszyć, za to mobilizować dzieci, wspierać, aby dobrze przygotowały się do egzaminów, powtarzały i utrwalały materiał. Starajcie się łagodzić nerwową atmosferę, która przeszkadza i tak stresującemu się dziecku. Spokojnie rozmawiajcie i najzwyczajniej w świecie – po prostu bądźcie.
Wielu uczniów egzamin ósmoklasisty przeraża, przytłacza, wywołuje niepokój i lęk. Oto kilka wskazówek, jak udzielić wsparcia dziecku, w tym trudnym i ważnym dla niego okresie.
Niektórzy rodzice straszą dziecko, że nie zda, nie dostanie się do dobrej szkoły, wymyślają kary w przypadku ewentualnej porażki. Jest to stresujące i przynosi odwrotny skutek. Dziecko zaczyna wątpić w swój sukces, skupia uwagę na ewentualnej porażce, a nie na nauce. Pozytywne myślenie o egzaminach sprawia, że dziecko bardziej się mobilizuje i wierzy w swój sukces.
Nie pozwól, by dziecko godzinami ślęczało nad książkami, przekonaj je, że lepiej uczyć się krócej, ale intensywnie, a potem zrobić sobie krótką przerwę. Dopilnuj, aby znalazło czas na odpoczynek, spacer, zdrowy sen, zabawę. Zachęcaj do kontynuowania i rozwijania pasji, utrzymywania relacji z rówieśnikami.
Postaraj się, aby w domu panowała spokojna i przyjacielska atmosfera. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, czego się obawia, staraj się „wyciszyć” jego lęki. Nie obciążaj go swoimi emocjami, opanuj emocje, nie pokazuj, że denerwujesz się bardziej od niego.
Uświadom dziecku, że stres jest przywilejem ludzi ambitnych i świadczy o tym, że nie lekceważy ono swoich życiowych zadań. Odwróć obraz postrzegania stresu, nie jako emocji słabeusza, ale jako cechy człowieka inteligentnego, z aspiracjami.
Kochani Uczniowie, trzymamy kciuki za wysokie wyniki na egzaminie, oczywiście na miarę możliwości każdego z Was i niezmiennie wierzymy, że dacie radę!
Drodzy Rodzice, wierzymy, że sukces Waszych dzieci leży w Waszych rękach. Niezmiennie wspierajcie i dajcie siłę młodym ludziom, którzy stają przed ogromnym wyzwaniem.
Anna Lis, Karolina Radwańska Pedagożki MOS Stargard
Jak radzić sobie ze stresem egzaminacyjnym – poradnik dla ucznia:
